STANDARDY OCHRONY MAŁOLETNICH
Go4robot Chojnice (dalej zwana jako „Placówka”) Z dnia15.10.2024
I. WSTĘP
Podstawową zasadą wszystkich działań podejmowanych przez pracowników
Placówki i osoby współpracujące z Placówką (bez względu na podstawę
współpracy) działanie dla dobra dziecka i w jego najlepszym interesie.
Niedopuszczalne jest stosowanie wobec dzieci przemocy w jakiejkolwiek
formie. Standardy ochrony małoletnich obowiązują wszystkich pracowników
Placówki i osoby współpracujące z Placówką i zawierają wytyczne dotyczące
postępowania w przypadku zagrożenia bezpieczeństwa i dobra
dzieci.
II. PODSTAWA PRAWNA
Ustawa z dnia 28 lipca 2023 r. o zmianie ustawy – Kodeks rodzinny i
opiekuńczy oraz niektórych innych ustaw(Dz. U. z 2023 r. poz. 1606) –
wskazaną ustawą znowelizowano ustawę z dnia 13 maja 2016 r. o
przeciwdziałaniu zagrożeniom przestępczością na tle seksualnym (t.j. Dz. U. z
2023 r. poz. 1304 z późn. zm.), która po zmianie, czyli od 15 lutego 2024roku
będzie nosiła tytuł ustawy z dnia 13 maja 2016 r. o przeciwdziałaniu
zagrożeniom przestępczością na tle seksualnym i ochronie małoletnich. To
właśnie w tej ustawie po tej dacie znajdziesz standardy ochrony małoletnich
(standardy ochrony dzieci).
III. DEFINICJE
1. Cyberprzemoc oznacza stosowanie przemocy poprzez: prześladowanie,
zastraszanie, nękanie, wyśmiewanie innych osób z wykorzystaniem Internetu i
narzędzi typu elektronicznego takich jak: SMS, e-mail, witryny internetowe,
fora dyskusyjne w Internecie, portale społecznościowe i inne.
2. Krzywdzenie małoletniego oznacza popełnienie czynu zabronionego lub
czynu karalnego na jego szkodę przez jakąkolwiek osobę, w tym pracownikaPlacówki, lub zagrożenie dobra małoletniego, w tym jego zaniedbywanie.
Krzywdzeniem jest przemoc, przemoc fizyczna, przemoc emocjonalna,
wykorzystywanie seksualne.
3. Małoletnim (a także dzieckiem) jest każda osoba do ukończenia 18 roku
życia.
4. Osoba odpowiedzialna to osoba wyznaczona przez władze Placówki
sprawująca nadzór nad realizacją polityki ochrony dzieci przed krzywdzeniem
w Placówce.
5. Pracownikiem Placówki jest osoba zatrudniona w Placówce lub
współpracująca z Placówką (bez względu na podstawę prawną takiej
współpracy, w tym także osoby świadczące swoje usługi okazjonalnie ze
względu na nieobecność jakiegokolwiek z Pracowników Placówki).
6. Przemoc – zachodzi wówczas, gdy jakaś osoba odnosi się do drugiej w
sposób niezgodny z wymaganiami relacji, która je łączy.
7. Przemoc emocjonalna – to powtarzające się poniżanie, upokarzanie i
ośmieszanie dziecka, wciąganie dziecka w konflikt dorosłych, manipulowanie
nim, brak odpowiedniego wsparcia, uwagi i miłości, stawianie dziecku
wymagań i oczekiwań, którym nie jest ono w stanie sprostać.
8. Przemoc fizyczna – jest to celowe uszkodzenie ciała, zadawanie bólu lub
groźba uszkodzenia ciała. Skutkiem przemocy fizycznej mogą być złamania,
siniaki, rany cięte, poparzenia, obrażenia wewnętrzne.
9. Wykorzystywanie seksualne – to każde zachowanie, które prowadzi do
seksualnego zaspokojenia kosztem dziecka. Wykorzystywanie seksualne
odnosi się do zachowań z kontaktem fizycznym (np. dotykanie dziecka,
współżycie z dzieckiem) oraz zachowania bez kontaktu fizycznego (np.
pokazywanie dziecku materiałów pornograficznych, podglądanie,ekshibicjonizm). Przemoc ta może być jednorazowym incydentem lub
powtarzać się przez dłuższy czas.
10. Zaniedbywanie – to niezaspokajanie podstawowych potrzeb materialnych i
emocjonalnych dziecka przez rodzica lub opiekuna prawnego, niezapewnianie
mu odpowiedniego pożywienia, ubrań, schronienia, opieki medycznej,
bezpieczeństwa, brak dozoru nad wypełnianiem obowiązku szkolnego.
IV. ROZPOZNAWANIE I REAGOWANIE NA OBJAWY KRZYWDZENIA
DZIECI
1. Pracownicy Placówki w ramach wykonywanych obowiązków zwracają
uwagę na czynniki ryzyka i objawy krzywdzenia małoletnich, w szczególności
siniaki, obtarcia, a także specyficzny sposób zachowania.
2. Każdy pracownik Placówki, który zauważy lub podejrzewa, że dziecko jest
krzywdzone zobowiązany jest zareagować, a w sytuacji koniecznej udzielić
pierwszej pomocy.
3. Wszyscy pracownicy Placówki i inne osoby, które w związku z
wykonywaniem obowiązków służbowych podjęły informację o krzywdzeniu
dziecka lub inne informacje z tym związane, są zobowiązane do zachowania
tajemnicy, wyłączając informacje przekazywane uprawnionym instytucjom w
ramach działań interwencyjnych.
4. Pracownicy Placówki zobowiązani są do troski o bezpieczeństwo
małoletnich zgodnie ze swoimi kompetencjami, obowiązującym prawem oraz
przepisami wewnętrznymi Placówki.
V. ZASADY ZAPEWNIAJĄCE BEZPIECZNE RELACJE MIĘDZY
MAŁOLETNIMI A PRACOWNIKAMI PLACÓWKI
Zasady bezpiecznych relacji z małoletnim określają, jakie zachowania i
praktyki są niedozwolone w pracy z dziećmi. Zasady bezpiecznych relacji sądostosowane do realiów funkcjonowania Placówki i dotyczą następujących
obszarów:
1. Bezpośredni kontakt z małoletnim oparty jest na poszanowaniu jego
intymności i godności.
Przykładowe formy takiego kontaktu, to:
a. kontakty w zajęciach sportowo-rekreacyjnych,
b. interwencje wychowawcze prowadzone w bezpośrednim kontakcie
fizycznym są dopuszczalne w sytuacjach zagrożenia życia i zdrowia
dotyczących, konfliktów pomiędzy podopiecznymi (rozdzielenie zwaśnionych,
przytrzymanie, obezwładnienie),
c. działania z zakresu pomocy przedmedycznej (działania ratunkowe
związane z udzieleniem pierwszej pomocy),
d. zagrożenie lub panika spowodowanej czynnikami zewnętrznymi (pożar,
intensywne zjawiska atmosferyczne, niebezpieczne zachowania osób trzecich
itp.).
2. Niedopuszczalne są intencjonalne zachowania wzbudzające poczucie
zagrożenia lub noszące znamiona:
a. przemocy fizycznej (np. popychanie, uderzanie, wykręcanie rąk, duszenie,
kopanie, szarpanie),
b. erotyzowania relacji (flirt słowny, dwuznaczny żart, zły dotyk, wyzywające
spojrzenie),
c. seksualizacji relacji (obcowanie płciowe i inne czynności seksualne).
3. Komunikacja werbalna z małoletnim powinna być pozbawiona akcentów
wrogich, wulgarnych, agresywnych, złośliwie ironicznych. Komunikacja nie
powinna:
a. wzbudzać w małoletnim poczucie zagrożenia (groźby, wyzwiska, krzyk),
b. obniżać i niszczyć poczucie wartości (np. wyzwiska, krzyk, negatywneocenianie, reakcja nieadekwatna do sytuacji, wzbudzanie poczucia winy,
negowanie uczuć),
c. upokarzać (publiczne wyszydzanie, naigrywanie się, ośmieszanie),
d. naruszać granic (niezachowywanie odpowiedniego dystansu, obcesowość,
podteksty o charakterze erotycznym).
4. Pracowników Placówki obowiązuje obiektywizm, sprawiedliwość,
bezinteresowność i szacunek w traktowaniu oraz ocenie każdego
małoletniego bez względu na pochodzenie, rasę, wyznanie i narodowość.
Równe traktowanie oznacza, że niedozwolone jest:
a. wyłączne skupianie uwagi na wybranych małoletnich z jednoczesnym
ignorowaniem potrzeb innych,
b. nieuzasadnione dawanie przywilejów tylko wybranym i pozbawianie ich
pozostałych,
c. nierówne i niesprawiedliwe przydzielanie zadań, nieadekwatne do
możliwości i wieku,
d. zwalnianie z wykonywania obowiązków w nieuzasadnionych sytuacjach,
e. godzenie się, brak reakcji na nieformalną hierarchię grupową,
f. przyzwolenie na wykorzystywanie młodszych i słabszych wychowanków
przez silniejszych.
5. Kontakty bezpośrednie i online z dzieckiem poza Placówką powinny być
ściśle powiązane z wykonywaniem obowiązków służbowych (np.
towarzyszenie w realizowanych poza Placówką ważnych dla małoletniego
wydarzeniach wymagających wsparcia osoby dorosłej, zorganizowane przez
Placówkę wyjazdowe formy, obozy, zawody itd.)
6. Transport, przemieszczanie się i warunki noclegowe:
a. organizacja transportu, noclegu poza Placówką powinna być uzasadniona
(np. wyjazd na zawody, obóz, inne formy treningu),b. opieka nad małoletnimi w sytuacjach wyjazdowych powinna być zgodna z
odpowiednimi przepisami,
c. przy organizacji noclegu zakwaterowania brane pod uwagę jest
pokrewieństwo, relacje i płeć małoletnich.
Rodzice i opiekunowie prawni małoletnich mają prawo do wszelkich informacji
na temat jego funkcjonowania na terenie Placówki, a także w trakcie innych
wydarzeń organizowanych przez Placówkę.
Informacje na temat dziecka udzielane są jedynie jego rodzicom lub
opiekunom prawnym.
VI. ZASADY I PROCEDURY PODEJMOWANIA INTERWENCJI W SYTUACJI
PODEJRZENIA KRZYWDZENIA MAŁOLETNIEGO LUB POSIADANIA
INFORMACJI O KRZYWDZENIU MAŁOLETNEGO
1. Zakres zadań w przypadku podejrzenia lub uzyskania informacji, że
małoletni jest krzywdzony
Osoba odpowiedzialna:
a. Przyjmuje zgłoszenie o krzywdzeniu lub podejrzeniu krzywdzenia
małoletniego.
b. Bierze udział w rozmowie z rodzicami lub opiekunami prawnymi.
c. W sytuacjach podejrzenia przemocy domowej wobec małoletniego
podejmuje decyzję o uruchomieniu procedury „ Niebieska Karta”
.
d. W przypadku, gdy małoletni doświadcza przemocy domowej lub jeżeli
rodzice/opiekunowie prawni odmawiają współpracy z Placówką składa
wniosek o wgląd w sytuację rodziny do sądu lub zawiadamia policję lub
prokuraturę o podejrzeniu przestępstwa.
e. W przypadku zagrożenia zdrowia lub życia małoletniego zawiadamia
policję.
f. W sytuacji gdy sprawcą przemocy jest osoba dorosła spoza rodzinyzawiadamia policję.
g. W przypadku, gdy sprawcą przemocy jest nieletni a wcześniejsze metody
postępowania szkolnego okazały się nieskuteczne zawiadamia sąd.
h. Organizuje pomoc psychologiczno-pedagogiczną dla małoletniego.
i. Zapewnia pomoc Pracownikom Placówki w realizacji ich zadań np. ułatwia
konsultacje trudnych spraw.
Pracownicy Placówki:
a. Przekazują osobie odpowiedzialnej informacje o tym, że podejrzewają
przemoc wobec małoletniego,
b. Uruchamiają procedurę „Niebieskiej Karty” poprzez wypełnienie formularza
„Niebieska Karta”
,
c. Udziela wsparcia małoletniemu oraz monitoruje jego sytuację, a także
pozostaje w kontakcie z rodzicami/opiekunami prawnymi małoletniego.
2. Procedura interwencji w sytuacji krzywdzenia małoletniego w Placówce
przez rodzica lub członka rodziny innego małoletniego:
a. Osoba będąca świadkiem krzywdzenia małoletniego przez rodzica lub
dorosłego członka rodziny innego małoletniego zgłasza problem
Pracownikowi Placówki lub osobie odpowiedzialnej.
b. Osoba odpowiedzialna przeprowadza rozmowę z wyżej wymienionymi
osobami na temat zdarzenia, poucza je i podaje możliwe sposoby rozwiązania
sytuacji.
c. O zaistniałym fakcie krzywdzenia małoletniego oraz o rozmowie
przeprowadzonej przez osobę odpowiedzialną z rodzicem lub członkiem
rodziny innego małoletniego, który dokonał krzywdzenia zostają powiadomieni
rodzice/prawni opiekunowie tego dziecka.
d. Krzywdzonemu małoletniemu zostaje udzielone wsparcie.
e. W przypadku, gdy sytuacja powtórzy się, osoba odpowiedzialnapowiadamia o tym fakcie policję.
3. Procedura postępowania w przypadku krzywdzenia małoletniego przez
innych małoletnich:
a. Bezpośrednia, natychmiastowa reakcja Pracowników Placówki na akty
agresji i przemocy, przerwanie agresji lub przemocy.
b. Rozmowa Pracownika Placówki z ofiarą i sprawcą przemocy, nakłonienie
sprawcy do zadośćuczynienia.
c. Jeżeli stan małoletniego wskazuje na zagrożenie jego zdrowia lub życia
osoba odpowiedzialna wzywa pomoc medyczną (po wcześniejszym
powiadomieniu rodziców lub opiekunów prawnych).
d. Jeżeli akty agresji i przemocy nie są incydentalne osoba odpowiedzialna
przeprowadza rozmowę z krzywdzonym małoletnim (gdzie, kiedy dochodzi do
zdarzeń, jaka jest ich częstotliwość itd.), rozmawiają ze sprawcą/sprawcami
oraz z ewentualnymi świadkami.
e. Osoba odpowiedzialna wzywa do Placówki rodziców/opiekunów prawnych
krzywdzonego małoletniego i sprawcy/sprawców (jeśli, wymaga tego sytuacja
po ustaleniu okoliczności zdarzenia).
f. Małoletniemu będącemu ofiarą przemocy zapewnia się pomoc
psychologiczno-pedagogiczną zgodnie z jego potrzebami.
g. Z małoletnimi, którzy byli świadkami przemocy (jeśli wymaga tego sytuacja)
osoba odpowiedzialna bądź pracownik Placówki omawia przebieg zdarzenia
ukierunkowując rozmowę na to, jak sobie radzić w trudnych sytuacjach, jak
reagować na krzywdzenie i komu zgłaszać, gdy dochodzi do takiego
krzywdzenia.
h. W przypadku, gdy sprawca agresji/przemocy jest nieznany, osoba
odpowiedzialna lub pracownik Placówki po rozpoznaniu sprawy informuje
rodziców/opiekunów prawnych poszkodowanego małoletniego o możliwościzawiadomienia policji lub sam zawiadamia policję.
4. Procedura postępowania w przypadku ujawnienia cyberprzemocy:
a. Pracownik Placówki lub inna osoba posiadająca wiedzę o zdarzeniu
informuje o tym fakcie osobę odpowiedzialną, która to jest zobowiązana do:
(i) wyjaśnienia zdarzenia i ustalenia sprawcy ( jeśli jest to możliwe),
(ii) rozmowy z poszkodowanym małoletnim (zapewnienie wsparcia),
(iii) rozmowy ze sprawcą, ustalić okoliczności zajścia, zobowiązać
małoletniego do zaprzestania podobnych działań,
(iv) powiadomienia opiekunów poszkodowanego małoletniego o zdarzeniu,
(v) powiadomienia opiekunów sprawcy o zajściu, omówienia z nimi
zachowania dziecka.
b. W przypadku, gdy sprawca nie stosuje się do ustaleń i jeśli małoletni jest
nadal krzywdzony osoba odpowiedzialna podejmuje stosowne działania
prawne.
c. W przypadku, gdy sprawca cyberprzemocy jest nieznany osoba
odpowiedzialna lub pracownik Placówki po rozpoznaniu sprawy informuje
rodziców/ opiekunów prawnych poszkodowanego małoletniego o możliwości
zawiadomienia policji.
5. Procedura postępowania wobec małoletniego, który zachowuje się
agresywnie w stosunku do innych lub siebie:
a. Jeśli stan zdrowia małoletniego/małoletnich wskazuje na zagrożenie
zdrowia lub życia pracownik Placówki/osoba odpowiedzialna wzywa pomoc
medyczną (po wcześniejszym powiadomieniu rodziców lub opiekunów
prawnych, a w przypadku gdy zagrożenie życia lub zdrowia jest realne
pracownik Placówki/osoba odpowiedzialna może wezwać pomoc medyczną z
pominięciem kontaktu z rodzicami lub opiekunami prawnymi, jednakże kontakt
z rodzicami/opiekunami prawnymi powinien nastąpić możliwie najszybciej pozawiadomieniu odpowiednich służb).
b. Osoba odpowiedzialna przeprowadza rozmowę z poszkodowanym
małoletnim, sprawcą oraz ewentualnymi świadkami.
c. W razie potrzeby pracownik Placówki/osoba odpowiedzialna wzywa do
Placówki rodziców (prawnych opiekunów) dziecka i poszkodowanego.
d. Wobec poszkodowanego małoletniego ustala się formy wsparcia
dostosowane do jego potrzeb i sytuacji.
e. Jeśli rodzice/opiekunowie prawni nie współpracują z Placówką lub podjęte
działania są nieskuteczne, a akty agresji są częste osoba odpowiedzialna
powiadamia sąd/policję.
VII. PROCEDURA SKŁADANIA ZAWIADOMIENIA O PODEJRZENIU
POPEŁNIENIA PRZESTĘPSTWA NA SZKODĘ MAŁOLETNIEGO ORAZ
ZAWIADOMIENIA ORGANÓW
W przypadku uzyskania informacji, że małoletni, jest ofiarą przemocy w
rodzinie, należy podjąć następujące kroki:
a. Pracownik Placówki powinien sporządzić notatkę służbową i przekazać
uzyskaną informację osobie odpowiedzialnej.
b. Osoba odpowiedzialna powinna przeprowadzić rozmowę z małoletnim w
celu potwierdzenia faktu krzywdzenia, poinformować go o tym, jakie działania
jest zobowiązany podjąć i upewnić się, że dziecko będzie w dotychczasowym
miejscu zamieszkania bezpieczne na czas prowadzonych działań.
c. Osoba odpowiedzialna bądź pracownik Placówki powinien zawiadomić
policję bądź sąd opiekuńczy.
VIII. ZASADY UDOSTĘPNIANIA PRACOWNIKOM, MAŁOLETNIM I ICH
RODZICOM/OPIEKUNOM STANDARDÓW DO ZAZNAJOMIENIA I
STOSOWANIA1. Standardy ochrony małoletnich są udostępniane pracownikom Placówki,
małoletnim i ich opiekunom na żądanie.
2. Standardy są zamieszczone na stronie internetowej Placówki
3. Każdy pracownik Placówki ma obowiązek zapoznać się z standardami po
zawarciu umowy z Placówką.
4. Zapoznanie się z standardami pracownicy Placówki potwierdzają składając
pisemne oświadczenie.
5. Wraz z pełną wersją standardów ochrony małoletnich można uzyskać
dostęp do wersji skróconej – przeznaczonej dla osób małoletnich.
IX. WYMOGI DOTYCZĄCE BEZPIECZNYCH RELACJI MIĘDZY
MAŁOLETNIMI
Naczelną zasadą relacji między małoletnimi jest postępowanie z szacunkiem,
przy uwzględnianiu godności i potrzeb wszystkich małoletnich.
Niedopuszczalne jest stosowanie przemocy wobec innego małoletniego w
jakiejkolwiek formie.
X. PROCEDURY OCHRONY MAŁOLETNICH PRZED TREŚCIAMI
SZKODLIWYMI W INTERNECIE
W przypadku dostępu do Internetu realizowanego pod nadzorem pracownika
Placówki ma on obowiązek informowania małoletnich o zasadach
bezpiecznego korzystania z Internetu.
XI. ZASADY USTALANIA PLANU WSPARCIA MAŁOLETNIEGO PO
UJAWNIENIU KRZYWDZENIA
1. Zdobycie wiedzy o krzywdzeniu dziecka.
2. Prezentowanie odpowiedzialnej postawy za małoletnich i gotowość do
reagowania w sytuacji zagrożenia ich dobra.
3. W przypadku dostrzeżenia sygnałów przez Placówkę należy je
zweryfikować, zbierając informacje pochodzące od innych pracownikówPlacówki bądź innych małoletnich (jednakże należy to uczynić w sposób
adekwatny do sytuacji).
4. Zadania Placówki w pomocy dziecku krzywdzonemu:
(i) W celu zweryfikowania podejrzeń, że dziecko jest krzywdzone, należy
przeprowadzić rozmowy z osobami z jego otoczenia: rodzicami, rodzeństwem
i nauczycielami rodzeństwa,
(ii) Po zebraniu i analizie informacji należy ocenić zagrożenia i możliwości
wsparcia dla dziecka.
(iii) Procedury postępowania zostały opisane powyżej,
(iv) Podjęcie współpracy z rodzicami w celu powstrzymania krzywdzenia
dziecka i rozwiązywania jego problemów.
(v) W uzasadnionych przypadkach podjęcie działań prawnych (zawiadomienie
sądu rodzinnego, policji lub prokuratury).
XII. MONITORING STOSOWANIA STANDARDÓW
1. Osobą odpowiedzialną za monitorowanie realizacji standardów ochrony
małoletnich jest Mateusz Francik
2. Z osobą odpowiedzialną można kontaktować się poprzez: maila:
3. Osoba odpowiedzialna odbiera zgłoszenia dotyczące problemów
związanych z zagrożeniem bezpieczeństwa dzieci; reaguje na te zgłoszenia,
konsultuje w miarę potrzeb z innymi podmiotami; w uzasadnionych
przypadkach może zgłaszać sprawy odpowiednim służbom (MOPS, GOPS,
policja, sąd rodzinny, prokuratura).
4. Osoba odpowiedzialna jest zobowiązana do weryfikacji postanowień
niniejszych standardów ochrony małoletnich co najmniej raz na dwa lata, a w
przypadku stwierdzenia uchybień do ich aktualizacji i ponownego
przeszkolenia Pracowników Placówki.XIII. PRZEPISY KOŃCOWE
Standardy ochrony małoletnich wchodzą w życie z dniem ogłoszenia.